آلوپسی چیست؟
آلوپسی به طور کلی یک اصطلاح برای ریزش مو می باشد و شامل انواع گوناگونی از حالتهای ریزش مو است. آلوپسی به نوعی ریزش سکهای مو اشاره دارد که در برخی از نقاط بدن اتفاق می افتد؛ گرچه امکان دارد این قسمتها نخست کوچک باشد و به راحتی قابل مشاهده نباشد ولی با گذشت زمان گسترش یافته و بعضی مواقع کل بدن را دربر میگیرند.
آنچه در این مقاله می خوانید
این وضعیت هنگامی به وجود می آید که سیستم ایمنی بدن به فولیکولهای مو حمله کند و بنابراین ریزش مو رخ دهد. گرچه ریزش ناگهانی مو در پوست سر بیشتر رایج است ولی در برخی موارد در ابرو، مژه، صورت و همچنین سایر قسمتهای بدن نیز اتفاق می افتد. همچنین میتواند بعد از گذشت سالها بهآرامی گسترش پیدا کند.
اغلب آلوپسی را در دسته بیماریهای پوستی بدون زخم قرار می دهند که امکان دارد برگشتپذیر، موقتی یا با زخمی که غیرقابل بازگشت است همراه باشد. این بیماری میتواند به ریزش کلیه موهای بدن منجر شود که با عنوان آلوپسی یونیورسالیس (Universalis) شناخته شده و میتواند باعث شود تا از رشد مو جلوگیری نماید.
حتی زمانی که مو رشد میکند ممکن است مجدد شروع به ریزش کند؛ میزان ریزش مو و رشد دوباره آن از فردی به فرد دیگر فرق دارد. این نوع ریزش مو امکان دارد برای هر شخصی رخ دهد اما آلوپسی در مردان بیشتر رواج دارد. عموماً 50 درصد از آقایان و 40 درصد از خانمها در 50 سالگی با این مشکل مواجه میشوند.
آلوپسی توتال چیست؟
آلوپسی توتال موجب ریزش مو در تمامی پوست سر می شود. از علائم اولیه آلوپسی توتال، می توان به ریزش کامل موهای سر اشاره کرد. این نوع از آلوپسی می تواند نخست به شکل آلوپسی آره آتا آغاز شود و در آن تکه های کوچکی از مو دچار طاسی شود. سپس این تکه ها با گذشت زمان کل پوست سر را دربرگیرند. عموما ریزش مو در آلوپسی به صورت ناگهانی آغاز شده و به سرعت اتفاق می افتد. در این آلوپسی ناخن ها نیز زبر و شکننده شوند. سیستم ایمنی به فولیکول های مو حمله می کند و باعث التهاب و ریزش مو می شود.
عواملی که موجب بروز آلوپسی می شود؟
افراد همیشه روزانه ۵۰ تا ۱۰۰ تار از موهای آن ها می ریزد که اغلب نادیده گرفته میشود چون موهای جدید در همان زمان رشد میکنند، ولی هنگامی آلوپسی رخ می دهد که موهای جدید جایگزین موهای ریخته شده نشود.
آلوپسی یک نوع بیماری خود ایمنی می باشد. زمانی که سیستم ایمنی بدن سلولهای سالم را با ذرات خارجی اشتباه میگیرد یک وضعیت خود ایمنی در بدن به وجود می آید. بهطور معمول سیستم ایمنی از بدن شما در مقابل مهاجمان خارجی مانند ویروسها و باکتریها دفاع میکند.
اگر دچار آلوپسی هستید سیستم ایمنی بدن به اشتباه به فولیکول های مو(فولیکول های مو ساختارهایی هستند که موجب رشد مو میشوند) حمله میکند؛
در پی این حمله فولیکول ها کوچکتر شده، رشد مو متوقف و درنتیجه ریزش مو رخ می دهد. دانشمندان بسیاری دلیل دقیق این بیماری را نمیدانند، با این وجودبسیاری از افراد که سابقه خانوادگی در بیماریهای خود ایمنی مثل دیابت نوع دو یا روماتیسم دارند آلوپسی را تجربه میکنند.
آشنایی با علائم آلوپسی
یکی از مهم ترین علائم آلوپسی، ریزش مو می باشد که میتواند به اشکال گوناگونی مثل افزایش ریزش مو زمان شستشو یا شانه کردن، نازک شدن تارهای مو، کاهش رشد مو و طاسی سکهای(که اغلب چند سانتیمتر یا کمتر است)، دیده شود. علائم دیگر، شامل برجستگی یا بثورات پوست سر، خارش، سوزش یا درد در ناحیه موردنظر می باشد.
ریزش مو امکان دارد در سایر قسمتهای صورت مانند ابرو، مژه، ریش و سایر قسمتهای بدن نیز اتفاق افتد. بعضی از افراد فقط در نقاط مخصوصی دچار ریزش مو میشوند و بعضی دیگر موهای بیشتر نقاط بدنشان میریزد. امکان دارد ابتدا دستههای ریخته شده مو را روی بالش یا هنگام شستشو ببینید.
ریزش سکهای معمولا در قسمت پشت سر رخ می دهد. با این حال سایر شرایط بهداشتی نیز میتواند موجب ریزش مو در یک الگوی مشابه شود برای مثال افزایش سن، شوک جسمی و عاطفی، بعضی شرایط و درمانهای پزشکی مانند شیمی درمانی میتواند موجب ریزش موی سر یا بدن شود. به طور کلی ریزش مو نمی تواند به تنهایی خود دلیلی بر تشخیص آلوپسی باشد.
در مواردی بعضی از اشخاص امکان دارد ریزش مو گستردهای را تجربه کنند که همیشه نشانهای از ابتلا به نوع دیگری از آلوپسی می باشد. آلوپسی توتال که منجر به ریزش کلیه موهای سر میشود و آلوپسی یونیورسالیس که منجر به ریزش موهای تمام بدن میشود.
پزشکان بیشتر از بیان این اصطلاحات دوری میکنند چرا که امکان دارد افراد شرایط مختلفی را تجربه کنند برای مثال ممکن است بیماری همۀ موهای بازوها، پاها و پوست سر خود را از دست بدهد ولی اثری از ریزش موهای قفسه سینه در شخص نباشد.
راه های درمان آلوپسی
۱. روش تزریقی
این روش زمانی انتخاب می شود که طاسی سکه ای یک یا چند ناحیه کوچک از سر را درگیر کرده باشد. بدین منظور همیشه از سوسپانسیون تزریقی تریامسینولون استوناید استفاده می شود. برای ناحیهٔ ابرو و ریش سوسپانسیون رقیق تر استفاده می کنند.
۲. درمان توسط نور
نوردرمانی در طاسیهای یونیور سالیس که تمام موهای بدن درگیر آن شده است، کارایی دارد. اثربخشی آن در بسیاری از مطالعات با درصدهای موفقیت مختلف گزارش شده است. احتمال ریزش مجدد موها با قطع نوردرمانی بالاست و احتیاج به ادامه درمان برای مدت طولانی برای نگه داشتن موهای رشد کرده وجود دارد. در این روش با تاباندن نور به محل ریزش مو موجب رویش مجدد مو در این ناحیه دچار عارضه میشود.
۳. استفاده از داروی ماینوکسیدل
این دارو به عنوان داروی رویش دوباره مو مورد استفاده قرار میگیرد که توسط پزشکان برای درمان آلوپسی نیز تجویز میشود. ولی درمان قطعی و مطمئنی برای درمان نمی باشد. با توجه اینکه ماینوکسیدیل در درمان طاسی آره آتا اثر چندانی ندارد و مطالعات گوناگون نتایج متناقضی از اثر بخشی آن نشان داده اند. ولی به علت ایمن بودن و عوارض کم در بسیاری از موارد به عنوان درمان جانبی استفاده می شود.
۴. تزریق کورتون
این درمان، تزریق کورتون به قسمتهای بدون موی پوست می باشد. تزریقات همیشه ماهی یک بار در پوست و اطراف ناحیه بدون مو صورت می گیرد. این داروها در طاسی های سکه ای به عنوان درمان اصلی و در طاسی های آره آتا توتال که با دیفن سیپرون تحت درمان است به عنوان درمان کمکی کارایی دارد.